Techno, house, deep-house en trance, zo maar een aantal muziekstijlen die de laatste jaren, zo niet decennia steeds populairder zijn geworden. Steeds meer worden festivals omtrent deze muziekcategorie door jongeren bezocht en steeds vaker weten zij ook op donderdag- en zaterdagavonden dit soort feesten blindelings te vinden om eens even lekker de door de studie veroorzaakte stress van zich af te dansen. Met clubs als BASIS, Poema en De winkel van sinkel, heeft deze cultuur van dansmuziek ook in de mooie stad Utrecht haar plekje veroverd.
Ik zélf heb vrij weinig met deze muziekstijlen en omdat ik mezelf wél als een romanticus beschouw, ben ik dan ook gauw geneigd te zeggen dat de liefhebbers van dit soort muziek toch allerminst romantisch te noemen zijn, om het woord barbaars nog maar niet in de mond te nemen. Bij romantische muziek denk ik – evenals waarschijnlijk het gros van de mensen – aan ballads, tranentrekkende melodieën en mooie warme pianoklanken. Ik denk aan titels met de woorden ‘love’, ‘you’, ‘goodbye’ ‘tonight’, ‘heart’, ‘broken’ erin en aan nummers waarvan je eigenlijk weet dat ze net iets te zoetsappig zijn om toe te geven dat je ernaar luistert. Ik denk aan Elton John, The Beatles, Journey, Extreme, Dolly Parton, Eric Clapton en al die andere grootheden, voor zover die niet in een adem genoemd kunnen worden met het zojuist genoemde woord zoetsappig . Tenslotte denk ik aan het iconische album Romanza van Andrea Bocelli, dat in het Italiaans nog net niet van de daken schreeuwt dat de nummers die erop voorkomen, bol staan van de romantiek.
Dat ik dit alles denk, betekent echter niet dat ik romantiek puur zie als de romantiek zoals we die van de tv kennen. Ik ben me er wel degelijk van bewust dat dit niet de enige muziek hoeft te zijn die romantisch genoemd kan worden. Maar techno en romantiek? Dat zijn voor mij op het oog echt twee uitersten van elkaar.
Zoals ik echter al in mijn introductie als redacteur heb gezegd, ben ik vrij filosofisch en open-minded van aard en deze kant van mij kan niet anders dan het stellen van de vraag: Wat zorgt ervoor dat muziek romantisch is, en waar ligt de grens dan tussen romantische en niet-romantische muziek?
Wanneer we rationeler gaan denken en de erkende eigenschappen van de romantiek bekijken, is iets dat opvalt de ambachtelijkheid. Al in de middeleeuwen waren er minstrelen die op diverse blaas- en snaarinstrumenten speelden. Weliswaar zijn er nog weinig artiesten die daadwerkelijk zulke ouderwetse instrumenten bespelen, maar niemand zal ontkennen dat gitaren en blokfluiten hier in zekere mate van afstammen en dan ook een stuk ambachtelijker zijn dan elektronische muziekapparaten. Wat dat betreft is Techno dus niet erg romantisch.
Er zijn echter altijd verschillende factoren die meespelen en die het vraagstuk er niet makkelijker op maken.
Zo is de combinatie van dans en muziek voor alle liefhebbers als het ware een ontvluchting van de rompslomp van het dagelijks leven. Voor een paar uurtjes per week proberen zij de stress los te laten en de werkelijkheid te ontvluchten, iets wat typisch romantisch is. Kenmerkend voor technofeesten is daarnaast ook het overmatig gebruik van harddrugs, wat op zijn beurt die ontvluchting van de werkelijkheid weer een flink stuk makkelijker maakt.
Verder zullen techno en houseliefhebbers niet naar dat soort feesten gaan als zij niks bij die muziek zouden voelen en is gevoel nou niet precies waar het om draait bij de romantiek? Natuurlijk zullen veel mensen –waaronder ik- zeggen dat techno nou eenmaal niet ‘mooi ‘ is, dat het geen gevoelens oproept, je geen kriebels in je buik bezorgt en geen glimlach op je gezicht tovert maar is gevoel niet juist iets wat heel subjectief is? Al is de afkeer van het idee nog zo groot en voelt het nog zo onnatuurlijk om te zeggen dat techno bijzondere gevoelens kan oproepen, moet je jezelf afvragen wie jij bent om dat te bepalen. Zelfs als er maar één iemand op aarde is die dat zou vinden – wat natuurlijk niet het geval is- dan nog is het een vraagstuk waar geen feitelijk antwoord op te geven is. ‘Maar Techno is muziek waar weinig gezongen wordt en waar dus weinig of geen tekst in voorkomt, hoe kan die muziek dan gevoel oproepen en dus romantisch zijn?’ zullen sommige mensen misschien ook denken. Als muziek echter alleen uit tekst zou bestaan zou het geen muziek zijn en ook melodieën zijn dus bepalend voor het overbrengen van gevoelens. Dat bepaalde melodieën bij de een meer gevoel oproepen dan bij de ander, brengt ons dan weer bij het uitgangspunt dat meningen verschillen.
Vanuit dat uitgangspunt zou je overigens nog veel meer vragen kunnen stellen waarover gediscussieerd zou kunnen worden. Techno is bijvoorbeeld al ontstaan in de jaren 70, is de muziekstijl inmiddels ook niet al ambachtelijk te noemen? Wanneer is iets überhaupt ambachtelijk te noemen? Is het ontvluchten van de werkelijkheid ook romantisch als drugsgebruik daar de oorzaak van is en als je techno niet romantisch vindt, waar ligt dan de romantische grens? Is dancemuziek romantisch wanneer er gezongen wordt over liefde of over het genieten van het leven? En de elektrische apparaten die gebruikt worden voor o.a. techno zien er misschien heel anders uit, maar zijn qua klank helemaal niet zoveel anders dan hun voorgangers; waarom zou de muziekontwikkeling omtrent deze muziek dan zoveel extremer zijn dan die van bijvoorbeeld het keyboard t.o.v. de piano?
De reden dat ik op deze vragen zelf geen antwoord geef, is dat er geen per definitie goede antwoorden op te geven zijn en mijn mening doet er niet meer toe dan die van wie dan ook. Wél hoop ik eenieder voer tot nadenken te hebben verschaft.
Ik zélf ga hier zo in bed in ieder geval nog wel even over nadenken, misschien wel met mijn Ipod naast mijn bed en mijn oortjes in. Lekker rustig in slaap vallen; ‘maar nee, niet met techno’, hoor ik mezelf denken alvorens ik de horizontale houding aanneem.
Geschreven door Koen Voorn
Utereg, 't moois vaan aallemoal! 